Nữ giới độ tuổi nào cần cảnh giác hội chứng sốc nhiễm độc liên quan đến băng vệ sinh?
Hội chứng sốc nhiễm độc là một tình trạng có khả năng gây nguy hiểm do nhiễm một chủng vi khuẩn tụ cầu hoặc liên cầu. Hội chứng sốc nhiễm độc có thể xảy ra với bất kỳ ai nhưng phụ nữ từ 15 – 25 tuổi sử dụng băng vệ sinh trong thời kỳ kinh nguyệt cần cảnh giác hội chứng sốc nhiễm độc cao.
1. Các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng sốc nhiễm độc
Có 2 loại hội chứng sốc nhiễm độc là: Hội chứng sốc nhiễm độc tụ cầu do vi khuẩn Staphylococcus aureus gây ra và Hội chứng sốc nhiễm độc liên cầu do Streptococcus nhóm A, hoặc vi khuẩn “liên cầu khuẩn” gây ra.
Các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng sốc nhiễm độc phát triển đột ngột và tiến triển nhanh chóng. Dấu hiệu đầu tiên thường là đột ngột, sốt cao. Những điều sau đây thường xuất hiện trong vòng vài giờ như:
• Nôn mửa
• Tiêu chảy
• Phát ban da giống như cháy nắng, đặc biệt ở lòng bàn tay và lòng bàn chân
• Đỏ mắt, miệng và cổ họng
• Ngất xỉu
• Mắt mờ
• Đau cơ
• Chóng mặt
• Hoang mang, lo sợ
• Hạ huyết áp
• Co giật
• Nhức đầu
Tình trạng này có thể tiến triển thành suy thận, sốc và tử vong trong vòng 48 giờ nếu không được điều trị cấp cứu kịp thời.
Bất kỳ ai đang sử dụng băng vệ sinh hoặc bị vết thương hoặc nhiễm trùng da và gặp các dấu hiệu và triệu chứng trên, hãy đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế ngay lập tức. Bất kỳ băng vệ sinh nào cũng nên được loại bỏ ngay.
2. Nguyên nhân hội chứng sốc nhiễm độc liên quan đến băng vệ sinh
Vi khuẩn gây ra hội chứng sốc nhiễm độc không phải là hiếm. Từ 20% – 30% tổng số con người mang vi khuẩn Staphylococcus aureus trên da và mũi, thường không có biến chứng. Hầu hết mọi người đều có kháng thể để bảo vệ chúng, tuy nhiên một số người không phát triển các kháng thể cần thiết.
Một khả năng là băng vệ sinh ở bên trong cơ thể lâu nhất, trở thành nơi sinh sản của vi khuẩn. Một nguyên nhân khác là các sợi băng vệ sinh có thể làm xước âm đạo, khiến vi khuẩn có thể xâm nhập và xâm nhập vào máu. Thành phần của băng vệ sinh, kết hợp với vi khuẩn tụ cầu có sẵn trong âm đạo, có thể gây ra bệnh. Tuy nhiên, cả hai khả năng đều không có bằng chứng thuyết phục.
Hội chứng sốc nhiễm độc liên cầu có thể phát triển sau chấn thương nhỏ, hoặc phẫu thuật, hoặc do nhiễm virus hoặc sử dụng thuốc chống viêm không steroid.
Vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể qua vết thương, nhiễm trùng tại chỗ, âm đạo, cổ họng hoặc vết bỏng. Vi khuẩn tạo ra chất độc xâm nhập vào máu và lây lan đến tất cả các cơ quan. Chúng cản trở quá trình điều hòa huyết áp, dẫn đến hạ huyết áp hay còn gọi là huyết áp thấp.
Hạ huyết áp có thể gây sốc, bao gồm các triệu chứng chóng mặt và lú lẫn. Các chất độc cũng tấn công các mô, bao gồm các cơ quan và cơ bắp. Suy thận là một biến chứng thường gặp.
Hội chứng sốc nhiễm độc không chỉ phát triển ở phụ nữ trẻ đang có kinh nguyệt. Nó có thể ảnh hưởng đến phụ nữ lớn tuổi, nam giới và trẻ em. Những phụ nữ đang sử dụng màng ngăn hoặc miếng xốp tránh thai có nguy cơ phát triển hội chứng sốc nhiễm độc cao hơn một chút. Bất kỳ ai bị nhiễm tụ cầu hoặc liên cầu đều có khả năng phát triển hội chứng sốc nhiễm độc, nhưng điều này hiếm khi xảy ra.
3. Chẩn đoán hội chứng sốc nhiễm độc
Vì hội chứng sốc nhiễm độc rất hiếm, điều quan trọng là bác sĩ phải nhận biết khi nào các triệu chứng có thể chỉ ra hội chứng sốc nhiễm độc, vì bệnh tiến triển nhanh chóng.
Bác sĩ sẽ tìm kiếm các triệu chứng phổ biến nhất và kiểm tra các dấu hiệu của suy nội tạng.
Xét nghiệm máu và nước tiểu giúp xác định chức năng nội tạng hoặc suy cơ quan.
Bác sĩ có thể tìm các dấu hiệu sau:
• Nhiệt độ trên 39 đến 40,5 độ C
• Huyết áp thấp nguy hiểm
• Phát ban trên da
• Bằng chứng là ít nhất ba cơ quan đã bị ảnh hưởng bởi nhiễm trùng.
• Các mẫu bệnh phẩm sẽ được lấy để điều tra từ bất kỳ tổn thương nào, như ở mũi, cổ họng, âm đạo hoặc máu. Hình ảnh như CT hoặc MRI có thể tiết lộ tổn thương mô.
4. Điều trị hội chứng sốc nhiễm độc
Dùng Oxy: Bệnh nhân thường sẽ được thở oxy để hỗ trợ hô hấp
Chất lỏng: Những chất này có thể ngăn ngừa mất nước và đưa huyết áp trở lại bình thường
Thận: Máy lọc máu có thể điều trị suy thận bằng cách lọc chất độc và chất thải ra khỏi máu
Tổn thương da, ngón tay hoặc ngón chân: Điều trị có thể bao gồm dẫn lưu và làm sạch vết thương ở những vị trí này và trong trường hợp nghiêm trọng, phải cắt cụt chân
Thuốc kháng sinh: Thuốc có thể được truyền qua đường tĩnh mạch, trực tiếp vào máu
Immunoglobulin: Các mẫu máu người hiến tặng có hàm lượng kháng thể cao có thể được sử dụng để chống lại độc tố, đôi khi cùng với thuốc kháng sinh.
Bệnh nhân thường đáp ứng với điều trị trong vòng vài ngày, nhưng họ có thể phải nằm viện vài tuần.
5. Phòng ngừa hội chứng sốc nhiễm độc
Nguy cơ phát triển hội chứng sốc nhiễm độc là rất thấp, nhưng dường như có mối liên hệ đáng kể giữa việc sử dụng tampon với khả năng thấm hút và nguy cơ Hội chứng sốc nhiễm độc.
Khi sử dụng băng vệ sinh, phụ nữ nên:
• Rửa tay thật sạch trước khi lắp tampon
• Sử dụng băng vệ sinh có độ thấm hút thấp nhất cho chu kỳ kinh nguyệt
• Thay băng vệ sinh ít nhất thường xuyên theo chỉ dẫn trên bao bì
• Tránh sử dụng nhiều băng vệ sinh
• Chèn tampon mới khi đi ngủ và thay ngay vào buổi sáng
• Tháo băng vệ sinh ngay sau khi kinh nguyệt kết thúc
• Đôi khi chuyển từ băng vệ sinh sang khăn vệ sinh hoặc lót quần trong kỳ kinh nguyệt.
• Phụ nữ sử dụng màng ngăn, nắp hoặc miếng bọt biển tránh thai nên làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất một cách cẩn thận, về thời gian để thiết bị bên trong âm đạo.
Một số phụ nữ chọn sử dụng cốc nguyệt san thay vì băng vệ sinh, nhưng có một số trường hợp hội chứng sốc nhiễm độc cũng có liên quan đến việc sử dụng thiết bị này. Khả năng tử vong của hội chứng sốc nhiễm độc tụ cầu là ít hơn 3%, nhưng khả năng tái phát là phổ biến, bởi vì việc mắc bệnh này không làm cho người đó phát triển khả năng miễn dịch. Còn hội chứng sốc nhiễm độc liên cầu, tỷ lệ tử vong khá cao từ 20% – 60%.
Hầu hết các bệnh nhân hồi phục hoàn toàn, nhưng vì hội chứng sốc nhiễm độc là rất hiếm, nên có rất ít thông tin về những ảnh hưởng lâu dài. Đã có báo cáo về tình trạng yếu cơ dai dẳng và ảnh hưởng tâm lý, chẳng hạn như khó tập trung, mất trí nhớ và thay đổi cảm xúc. Do đó, những phụ nữ đã có hội chứng sốc nhiễm độc nên tránh sử dụng tampon.
Nguồn: Sức khoẻ đời sống